Anton Corbijn: Inside Out (Klaartje Quirijns, 2012)

Anton Corbijn: Inside Out is een uiterst intiem en onthullend portret van een invloedrijk kunstenaar en het resultaat van bijna vier jaar filmen door regisseur Klaartje Quirijns. Haar persoonlijke band met Anton geeft haar een ongekende toegang tot zowel de man als zijn werk. Anton Corbijn is een van de veelzijdigste en invloedrijkste visueel kunstenaars in de popcultuur van de laatste dertig jaar. Hij is van grote invloed geweest op de beeldvorming van wat roem en kunstenaarschap inhoudt in de late 20e en vroege 21ste eeuw.

Als fotograaf, heeft hij een grote bijdrage geleverd aan het vormgeven van het imago van artiesten als Joy Division, U2 en Depeche Mode. Ook droeg hij bij aan het herdefiniëren van de iconografie van artiesten als The Rolling Stones en Metallica voor een nieuwe generatie. Hij maakte al snel de overstap naar film door het maken van videoclips. De laatste tien jaar heeft hij zich hiernaast toegelegd op het maken van speelfilms. Zijn eerste film Control, over het leven en de dood van Ian Curtis van Joy Division, is onderscheiden in Cannes en tijdens de BAFTAs. In 2010 kwam zijn tweede speelfilm The American uit met in de hoofdrol George Clooney. 

In het karakter van Corbijn is een fascinerende paradox te ontdekken. Voor iemand die, van een afstand beschouwd, een glamourous leven leidt omringd door beroemdheden, is hij verrassend ongeïnteresseerd in rijkdom en bekendheid. Hij is bescheiden en, boven alles, heel erg nuchter. Hij leeft voor zijn werk of lijdt er misschien ook voor. Dit komt overeen met zijn strenge protestante opvoeding in het kleine dorpje Strijen op het zuidelijkste eiland van Zuid-Holland, waar zijn vader de dominee was. Hij is opgegroeid in een huis met als achtertuin een begraafplaats. Bewust en onbewust lijken deze elementen uit zijn jeugd in zijn werk weerspiegeld te zijn. 

Corbijn is compromisloos in zijn werk en lijkt te leven volgens de waarden waarmee hij opgevoed is. Ook is hij altijd aan het werk en heeft hij de kans op een gezin opgegeven voor zijn carrière. Inside Out onderzoekt Antons jeugd en huidige leven en zoekt daarmee de oorsprong en betekenis van de thema’s in zijn leven en werk: opoffering, roem, religie en de dood. De film laat zien wat hem drijft en wat zijn ideeën zijn over de moderne iconen die hij heeft gecreëerd. Voor de eerste keer heeft Corbijn volledige toegang gegeven tot zijn leven en contacten. Klaartje Quirijns onthult de kunstenaar die zich lang voor het publiek verscholen heeft gehouden en hoe hij zichzelf ziet. Ze legt zijn karakter en werkwijze bloot door middel van kritische en inzichtelijke interviews met onder andere Bono, Herbert Grönemeyer en Metallica maar bovenal met de man zelf. Dit heeft geleid tot een intiem en onthullend portret van een zeer belangrijk kunstenaar van de postmoderne popcultuur.

Source/images: Flanders Image

Mondig Zuid (René van Zundert, 2022)

The most recent edition of the International Film Festival Rotterdam saw its RTM strand showcase a dozen works from local filmmakers, and word has it that the 2023 festival will place an even greater emphasis on films made in the city on the Maas.  What is interesting about the RTM strand is that it almost acts as a festival inside a festival: there are a mix of shorts, features, series and documentaries, and the makers of the selections range from those just starting out to those who have long since been established in the world of cinema.  Highlights of the 2022 RTM selection included Christiaan van Scheermbeek's Altijd alles anders, which detailed Paul Röttger's work with the Rotterdams Centrum voor Theater, and So Loud the Sky Can Hear Us, a raucous and ridiculously entertaining short focusing on some particularly fanatical Feyenoord supporters.

Also among the offerings in this year's RTM was René van Zundert's hour-long documentary Mondig Zuid which, as its name suggests, fixes its gaze on the south side of the city.  Within this geographical area, van Zundert's focus is on three young people—Tamia, Selena and Darlin—all of whom are dealing with that well-known issue of growing up; as most adults will confirm, this experience can bring more than its fair share of complications.  The bright, articulate Tamia finds herself well and truly up against it as she strives to become a spoken word artist; Selena is from Bloemhof—which in 2009 was placed fourth in then-Dutch Minister of Housing Eberhard van der Laan's list of "40 problem neighbourhoods"—and writes daily letters to her sister, who has been been placed in a youth institution on account of her behaviour; and Darlin, who is originally from Curaçao, aims to finish school, find a job, and stay out of trouble.

While all three of the film's subjects face various challenges, there's a lot of hope on offer in Mondig Zuid—which carries the alternative title Talk is Cheap—as we watch these children attempt to figure out solutions to their problems.  The film is an unsentimental, pragmatic affair, one from which we get a fine sense of how daily life is for Darlin, Selena and Tamia, and while its fly-on-the-wall format may be very familiar, it's the most effective way to capture the moments of isolation and confusion that are common to, well, virtually everyone who's ever gone through the ritual of growing up.  Which is not to say that Mondig Zuid is all about the solipsistic mindset: Darlin, mindful of his own experiences when he first arrived in the Netherlands, happily helps out at Dutch language classes aimed at those who have immigrated to the country; similarly, Selena seems keenly aware of the situation in which her sister finds herself, and her long-distance efforts to support her absent sibling come across as heartfelt and genuine.  

While it's inherently televisual, Mondig Zuid's true achievement lies in its editing; presumably, countless hours of footage had to be distilled down into the crisp, easily digestible finished product, which feels just about right in terms of duration.  To present normal people carrying out everyday tasks isn't difficult, but making such a spectacle engaging requires considerable skill, and van Zundert has crafted a film that is always compelling.  Of course, it helps that the trio of Selena, Darlin and Tamia are likeable and relatable, and most viewers will be willing them to overcome the various obstacles that are placed in their paths.  While it may be the case that Mondig Zuid will hold most appeal for those familiar with Rotterdam, there's a universality to the film: the world is full of similar young people, all employing various strategies as they attempt to navigate the many forks in the road. 

Darren Arnold

Images: IFFR